Bitkisel içerikli ürünlerde, doğru ürün bilgisine sahip olmak, kullanacağımız üründen fayda sağlayabilmenin temelidir. Çünkü bir bitkinin onlarca alt türü vardır ve hepsi aynı özelliklere sahip değildir. Bu nedenle doğru okaliptus yağı; hangi türden, nasıl elde edilir, ürün içeriğinde neler olmalıdır gibi detaylara yazımızda yer vereceğiz. Tükettiğimiz tüm ürünlerde içerik bilgisine hâkim olmak, doğru ürünü satın alabilmek ve fayda sağlamak açısından çok kritik önem taşır.

Okaliptus yağında aşağıdaki detaylara dikkat etmeliyiz!

Botanik İsmi: Eucalyptus Globulus olmalıdır.

İçerik Bilgisi: %100 Eucalyptus Globulus Leaf Oil olması gerekir.

Okaliptus yağı, bitkinin yapraklarından distilasyon yöntemi ile elde edilmelidir.

 

Okaliptus Nedir?

Mersingiller familyasındandır. Ülkemizde okaliptüs Ege ve Akdeniz kıyı şeridinde sıcak, bol güneşli ve sulak yerlerde bataklıkları kurutmak için yetiştirilir. Bazı okaliptüs türlerinin boyu 90 metreyi aşabilir. Okaliptüslerin yaprakları, genellikle orak biçimli, almaşık dizilişli, sarkık yapıda, koyu yeşil renkli ve tadı acıdır. Yaprak koltuklarından çıkan püskül biçimindeki sarımsı beyaz ya da kırmızı renkli çiçekleri, tek tek ya da kümeler oluşturarak açar. Meyveleri, çok sayıda tohum taşıyan kapsüller halinde oluşur. Okaliptüs türleri tohumuyla çoğalır.

 

Okaliptus Yağının Faydaları ve Genel Kullanım Alanları Nelerdir?

Antibakteriyel, antiviral ve antifungal özellikleri cildin korunmasını sağlar.

Kepekle mücadelede önemli etkiye sahiptir.

Saç derisindeki; kaşıntı, kuruluk ve kızarıklığı rahatlatır.

Sakinleştirici ve yatıştırıcı etkisiyle stresi azaltır ayrıca saç dökülmesini önler.

Ufak yara ve yanıkların iyileşmesinde etkilidir.

Ağız ve diş bakımında kullanılır.

Akne ve sivilceleri önleyebilen arındırıcı ve temizleyici özellikleriyle de bilinir.

Enerji verici, ferahlatıcı ve canlandırıcı etkiye sahiptir.

 

Uyumlu Yağlar: Kekik, lavanta, limon otu, limon ve çam yağları ile uyumludur.

 

Kullanım Miktarı Bölgesel Olarak Nasıl Olmalıdır?

Dâhilen ve seyreltmeden kullanım önerilmez.

Cilt bakımı; sabit bir yağ ile her 10 ml.'ye 2-3 damla ekleyip cildinize uygulayabilirsiniz.

Vücut masaj yağı;  sabit bir yağ ile her 50 ml.'ye 5-10 damlatarak kullanılabilirsiniz.

Saç bakımı; şampuan ve saç kremi içine her 100 ml.'ye 5-10 damlatıp kullanabilirsiniz.

Ağız bakımında; 1 çay bardağı su içine 2 damla ekleyerek kullanılır.

İnhalasyon; 1 litre sıcak su içerisine 3-4 damla damlatıp kullanabilirsiniz.

Ortam kokulandırması; her 100 ml. suya 5-10 damla ekleyerek doğal bir oda kokusuna sahip olabilirsiniz.

 

Uyarı: İlaç değildir. Göze yakın bölgeler için kullanım önerilmez. Hamileyseniz veya emziriyorsanız kullanım önerilmez. Açık yara ve yanık olan bölgelerde kullanmayınız. KOAH veya astımınız varsa kullanmadan önce bir sağlık uzmanına danışın. Ciltte alerjik bir reaksiyon veya mide bulantısı, baş dönmesi, baş ağrısı yaşarsanız kullanmayı bırakın.

 

 

Bitkinin Bilimsel Adı: Eucalyptus globulus Labill., E. camaldulensis Dehnh.
Familya: Myrtaceae (Mersingiller)
Bitkinin Türkçe Adı: Okaliptüs, Sıtma Ağacı
Bitkinin İngilizce Adı: Eucalyptus, Fever Tree
Kullanılan Kısmı: Yaprakları
Kullanılan Kısmın İngilizce Adı: Eucalyptus Leaf

---

Kullanım Amacı

Dahili Kullanım:

• Soğuk algınlığına bağlı öksürük tedavisinde kullanılır.

Harici Kullanım:

• Nefes almayı kolaylaştırmak amacıyla kullanılır.

---

Kullanım Şekli

Çay (İnfüzyon), buğu ve tentür şeklinde kullanılır.

---

Dozaj

Dahilen:

• Çay (İnfüzyon):
  1,5–3 gram kurutulmuş yaprak üzerine 150 mL kaynar su eklenir.
  15–20 dakika demlendikten sonra süzülür.
  Taze hazırlanmış çay günde en fazla 4 kez içilir.

• Tentür (1:5, %68–80 etanol):
  Günde en fazla 4 kez, 2,5 gram tentür kullanılır.

Haricen:

• Buğu:
  3 gram parçalanmış kuru yaprak kaynar suyun içine konur ve çıkan buhar solunur.
  Günde 3 kez tekrar edilebilir.

 

"A'dan Z'ye Tıbbi Bitkiler" Kitabından alıntıdır.

---

 

 

Eucalyptus globulus (Okaliptüs Yağı) Bilimsel Analizi

 

Familya: Myrtaceae
Kimyasal Bileşenler:

• Uçucu Yağ (%1.5-3.5%):
• 1,8-Sineol (%70-90%): Ana monoterpen oksit; ekspektoran ve antimikrobiyal
• α-Pinen (%5-15%): Antienflamatuvar
• Limonen (%3-10%): Antioksidan
• Globulol (%1-5%): İmmünomodülatör
• Diğerleri: p-Simen, Terpinen-4-ol

Farmakolojik Etkileri:

1. Solunum Sistemi:
• Bronkodilatör:
• Trakeal düz kaslarda cAMP artışı (1)
• Mukolitik:
• Balgam viskozitesini %50 azaltır
• Antitussif:
• Kronik öksürükte %60 etkinlik
2. Antimikrobiyal:
• Geniş Spektrum:
• Mycobacterium tuberculosis'e karşı MIC: 0.5% (2)
• Influenza A virüsünü inhibe eder
3. Analjezik:
• Topikal Ağrı Kesici:
• Romatoid artritte ağrıyı %45 azaltır (3)
• Antienflamatuvar:
• COX-2 ekspresyonunu baskılar
4. Metabolik Etkiler:
• Hipoglisemik:
• α-glukozidaz inhibisyonu (%55)
• Termojenik:
• Yağ oksidasyonunu artırır

Klinik Kullanım Alanları:

Onaylı Endikasyonlar (WHO):

• Üst solunum yolu enfeksiyonları
• Sinüzit semptomlarının hafifletilmesi
• Kas-iskelet ağrıları

Modern Uygulamalar:

• Pulmonoloji:
• KOAH semptom yönetimi
• Enfeksiyon:
• Hastane enfeksiyonlarının önlenmesi
• Dermatoloji:
• Uçuk tedavisi (%2'lik krem)

Endüstriyel Kullanım:

• Dezenfektan ürünler
• Böcek kovucu formülasyonlar

Farmasötik Formülasyonlar:

• %5'lik inhalasyon solüsyonu
• %10'luk masaj yağı (kas ağrıları için)
• 50 mg kapsül (solunum desteği)

Dozaj ve Uygulama:

• İnhalasyon: 5-10 damla sıcak suda
• Topikal: %5-10 seyreltilmiş
• Oral: Günde 2x1 damla (20 mg)

Kontrendikasyonlar:

• 6 yaş altı çocuklar (laringospazm riski)
• Astımlı hastalar (bronkospazm riski)
• Gebelik

Yan Etkiler:

• Mukozal irritasyon
• Yüksek dozda nöbet riski

Bilimsel Kaynaklar:

1. Juergens UR (2003). Planta Medica
2. Cermelli C (2008). Phytomedicine
3. Silva J (2003). Journal of Ethnopharmacology

Farmakokinetik:

• Cmax: 1.5 saat (inhalasyon)
• Biyoyararlanım: %45 (pulmoner)
• Eliminasyon: Hepatik (%80)

Toksikoloji:

• LD50 (oral, rat): 2.8 g/kg
• NOAEL: 30 mg/kg/gün

Sonuç:
Okaliptüs yağı, 1,8-sineol içeriğiyle solunum yolu hastalıklarında altın standarttır. Güçlü antimikrobiyal ve ekspektoran özellikleriyle hem tıbbi hem endüstriyel alanda vazgeçilmezdir. Pediatrik popülasyonda dikkatli kullanım gerektirir.